สวัสดีครับ

               ผมมีความอยากอยู่อย่างหนึ่งมานานแล้ว ซึ่งยังไม่สมอยากสักที คือ อยากให้มีเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษของคำขวัญประจำจังหวัดทุกจังหวัด

ผมพยายามหาดูก็พบว่า แหล่งใหญ่ที่สุดที่สามารถพบเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษของคำขวัญประจำจังหวัด ก็คือ Wikipedia ซึ่งขอเรียนตรง ๆ ครับว่า ผมไม่ไว้ใจ หรือไม่ชอบใจ หรือไม่ทั้งสองอย่างในคำแปลที่เว็บ Wikipedia ให้ไว้

ในเน็ต คุณจะเจอคำขอร้องทำนองนี้บ่อยมาก คือให้ช่วยแปลคำขวัญประจำจังหวัดนั้นจังหวัดนี้เป็นภาษาอังกฤษให้หน่อย บางครั้งก็มีคนมาช่วยตอบให้ ผมอ่านเจอก็มักรู้สึกอย่างที่รู้สึกกับเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษของ Wikipedia โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษของ Google Translate อ่านแล้วต้องชั่งใจเยอะเป็นพิเศษว่า จะเอาไปใช้ดีหรือไม่

ท่านผู้อ่านอาจจะสงสัยว่า ทำไมผมถึงได้ซีเรียสกับเรื่องนี้มากนัก ผมซีเรียสก็เพราะว่า คำขวัญภาษาอังกฤษของจังหวัด ถ้าแปลออกมาดีก็มีประโยชน์เยอะ ถ้าแปลออกมาแย่ ก็สู้ไม่แปลซะเลยจะดีกว่า

ก่อนอื่นเราต้องเข้าใจว่า คำขวัญประจำจังหวัดนั้น แต่ละจังหวัดต้องการบอกของดีที่จังหวัดนั้นมีให้คนที่อยู่จังหวัดอื่นหรือประเทศอื่นรู้ ซึ่งอาจจะเป็นความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ซึ่งเป็นที่เคารพนับถือ วัฒนธรรมประเพณี  แหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติ อาหาร ผลิตภัณฑ์ หัตถกรรม หรืออะไรอื่นใดก็แล้วแต่ โดยเขารวบรวมของดีมากมายในจังหวัดของเขามาลงในวลีสั้น ๆ แต่ถ้าจังหวัดใดมีของดีที่อยากอวดเยอะ วลีสั้น ๆ หลายวลีก็หลายเป็นวลียาว ๆ ไปโดยอัตโนมัติ  เพราะฉะนั้นคำขวัญประจำจังหวัดจึงเป็นถ้อยคำที่ผ่านการกลั่นกรองมาอย่างดีแล้ว

และทำไมเราถึงต้องมีภาระในการแปลคำขวัญเช่นนี้ออกเป็นภาษาอังกฤษ เราต้องแปลก็เพราะว่า เมืองไทยไม่ใช่กรุงเทพ ทุกจังหวัดสามารถเป็นแหล่งท่องเที่ยว แหล่งลงทุน แหล่งที่ตั้งของสถานศึกษาระดับอินเตอร์ ซึ่งลูกค้าคือคนต่างชาติต่างภาษา และภาษากลางที่เขาเข้าใจคือภาษาอังกฤษ เราจึงต้องมีวลีสั้น ๆ ที่รวบรวมของดีของจังหวัดให้คนต่างชาติเหล่านี้อ่านเข้าใจ   เราต้องการเอาวลีนี้ไปเขียนโชว์ในป้ายต้อนรับของจังหวัดอย่างภาคภูมิใจ ถ้ามีหนังสือที่คนในจังหวัดพิมพ์ออกมาเพื่อให้คนต่างชาติต่างภาษาอ่าน เราก็คงต้องการให้เขาอ่านวลีนี้ที่เราภาคภูมิใจด้วย

คำขวัญประจำจังหวัดที่เป็นภาษาอังกฤษ จึงมีความสำคัญด้วยประการฉะนี้

และเนื่องจากคำขวัญมีลักษณะที่ค่อนข้าง “ถาวร” ในตัวมันเอง เมื่อมันถาวรในภาษาไทยแล้ว ก่อนที่มันจะกลายเป็นเวอร์ชั่นแปลที่ถาวรในภาษาอังกฤษ  มันก็ควรจะได้รับการพิจารณาอย่างละเอียดรอบคอบ

การแปลคำขวัญเป็นงานศิลป์ และการแปลให้สื่อความหมายตามต้นฉบับภาษาไทยไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะเราต้องตอบคำถามอย่างน้อย 3 ข้อข้างล่างนี้

-เวอร์ชั่นแปล สื่อความหมาย “ตรง” และ “ครบ” ตามต้นฉบับภาษาไทยหรือเปล่า

-การเลือกใช้คำศัพท์ และ การวางจังหวะของวลี ถูกต้อง น่าสนใจ หรือเปล่า และแม้เราอาจจะไม่สามารถถ่ายทอดความเป็นกวีในภาษาไทยออกไปสู่สำนวนแปลในภาษาอังกฤษด้วยคำคล้องจอง เล่นคำ สัมผัส  แต่เราก็ควรคำนึงถึงเรื่องเหล่านี้ และพยายามทำให้ดีที่สุด เท่าที่ความสามารถของถ้อยคำในภาษาอังกฤษมันจะอำนวยได้

-เนื่องจากเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษเราไม่ได้เขียนขึ้นมาเพื่ออ่านเอง แต่เขียนให้คนที่อ่านภาษาอังกฤษได้อ่าน เราคงต้องตัดสินใจให้ดีว่า คำเฉพาะ (proper noun)ใดควรทับศัพท์ และคำเฉพาะใดควรแปล

และนี่แหละครับที่เป็นความอยากของผม ผมต้องการให้มีผู้รู้ทางด้านภาษาทำงานร่วมกับผู้รู้ที่มาของคำขวัญของแต่ละจังหวัด ช่วยกันประดิษฐ์เวอร์ชั่นภาษาอังกฤษของคำขวัญประจำจังหวัดของแต่ละจังหวัดออกมา ผมไม่รู้ว่าหน่วยงานใดของภาครัฐควรเป็นผู้รับผิดชอบในเรื่องนี้ แต่ที่แน่ ๆ งานนี้เราไม่ควรหวังพึ่ง Wikipedia หรือ           Google Translate อย่างที่ผมพูดไว้แล้ว ท่านลองคลิกดูสำนวนแปลที่ผมรวบรวมไว้ที่ลิงค์นี้ [1181] คำขวัญจังหวัดพร้อมคำแปลเป็นภาษาอังกฤษ แล้วช่วยบอกผมหน่อยซีครับว่า ท่านพอใจมันสักกี่เปอร์เซนต์

ผมจะดีใจมาก ถ้ามีหน่วยงานใดไม่ว่าจะเป็นภาครัฐหรือภาคเอกชนลุกขึ้นมาจับงานชิ้นนี้ทำอย่างจริง ๆ จัง ๆ เพื่อว่า คนต่างชาติที่อยู่ในเมืองไทยหรือที่จะเดินทางมาเมืองไทย ไม่ว่าในฐานะนักท่องเที่ยว นักศึกษา นักธุรกิจ นักลงทุน จะได้รู้จักของดีในเมืองไทย ซึ่งมิได้มีอยู่เฉพาะที่กรุงเทพ เชียงใหม่ พัทยา หรือภูเก็ต ผมหวังให้คำขวัญประจำจังหวัดภาษาอังกฤษที่จะทำขึ้นนี้ เป็นเครื่องมือประชาสัมพันธ์ที่ง่าย ๆ แต่ได้ผลดี ที่ช่วยให้คนต่างชาติรู้จักเมืองไทยอย่างทั่วถึง

พิพัฒน์

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.