Google WWW Blog e4thai www.e4thai.com

ข้อคิดเห็นจากการศึกษาตัวอย่างการแปล อังกฤษ - ไทย ของ Google Translate

 GoogleTranslateสวัสดีครับ

       ผมไม่ได้เข้าไปใช้ Google Translate นานพอสมควรทีเดียว ความรู้สึกท้ายสุดที่มีต่อบริการนี้คือ คุณภาพการแปลของมันยังไว้ใจไม่ได้  ผิดเยอะมาก และถูกน้อย

       แต่วันนี้ผมเข้าไปให้ Google Translate ลองแปลข่าว Bangkok Post หลายข่าว  ผมแปลกใจมาก ๆ เลยว่า คุณภาพการแปลดีกว่าครั้งก่อนเยอะ แต่พอผมลองให้แปลเนื้อหาจากแหล่งอื่น คือข่าว BBC และบทความของ Wikipedia ก็พบว่า มันยังแปลผิดเยอะอย่างคงเส้นคงวา  เมื่อเจออย่างนี้ทำให้ผมเดาว่า Google Translate มีปุ่มหนึ่งให้คนใช้งานช่วยคลิกปรับปรุงการแปล และเนื้อหาของ Bangkok Post น่าจะมีคนช่วยแก้ไขให้เยอะมันจึงแปลได้ดีขึ้น ส่วนเนื้อหาอื่น ๆ คุณภาพการแปลก็ไม่ดีขึ้น

       ตามที่ผมเห็น ผลการแปลของ Google Translate แบ่งได้เป็น 4 ประเภท คือ (1) แปลถูก (2) แปลผิด  (3) แปลตก  และ (4)แปลเกิน  และเท่าที่เห็น (2) + (3) + (4) รวมกันมากกว่า (1)

       ผมได้ยินบางคนพูดว่ากูเกิ้ลแปลแล้วอ่านไม่รู้เรื่อง คำพูดนี้ตีความอย่างนี้ได้ไหม? คือ ถ้าอ่านการแปลของกูเกิ้ลแล้วรู้เรื่องก็ถือว่ากูเกิ้ลแปลใช้ได้!  ถ้าตีความอย่างนี้อันตรายมากครับ เพราะว่า การที่แปลแล้วอ่านรู้เรื่องนั้น มันอาจจะแปลผิด  แปลตก และแปลเกิน แต่ก็ยังอ่านรู้เรื่อง คือรู้เรื่องอย่างผิด ๆ และขาด ๆ เกิน ๆ และถ้าเราต้องนำผลการแปลของกูเกิ้ลไปใช้ในเรื่องที่ห้ามผิด โอ! นี่อันตรายมากครับ  และแม้ว่าความผิดนั้นอาจจะผิดนิดเดียว แต่ถ้าผิดเรื่องสำคัญ ก็อาจจะทำให้การแปลส่วนที่ถูกมากมายไร้ความหมายไปเลย  ผมหวังว่าการตีความอย่างนี้ ไม่เป็นการมองแง่ร้ายเกินไป

       และก็นี่แหละครับที่ผมมักจะพูดบ่อย ๆ ว่า เราต้องตรวจดูให้ดีทุกครั้งเมื่อให้กูเกิ้ลแปลงาน กูเกิ้ลนั้นมีประโยชน์แน่ ๆ อย่างน้อยก็ช่วยให้เราไม่ต้องคิดและพิมพ์งานแปลเองทั้งหมด เราเพียงแต่แก้ไขจุดที่เขาแปลผิด ซึ่งบางชิ้นงานอาจจะผิดแค่ 10 % แต่ถ้าปล่อยให้ 10 % นี้หลุดออกไปโดยไม่แก้ อาจจะมีเรื่องใหญ่ตามมา

       การตรวจงานแปลของกูเกิ้ลไม่ใช่ฟังการประกวดร้องเพลง เพราะบนเวทีประกวดนั้น แม้นักร้องบางคนอาจจะร้องผิดคีย์ ผิดจังหวะ ผิดห้องเสียง แต่ถ้าเราฟังแล้วรู้สึกว่าไพเราะได้อารมณ์รื่นเริงก็ถือว่าไม่ผิด แต่การตรวจงานแปลไม่ใช่อย่างนั้น เช่น ถ้าเราได้รับ message จากน้องซึ่งไปเยี่ยมยายที่โรงพยาบาลว่า “ยายายแล้ว” กับ “ยายายแล้ว”  สองข้อความนี้แม้จะต่างกันแค่ตัวอักษรเดียว แต่ก็ต่างกันสุด ๆ    การแปลผิดก็ทำนองนี้แหละครับ

       10 ข้อความข้างล่างนี้ คอลัมน์กลางคือผลการแปลของ Google Translate ผมให้ comment สั้น ๆ ไว้ที่คอลัมน์ขวามือซึ่งไม่ได้ครบทุกประเด็นที่เห็น เชื่อว่าท่านผู้อ่านก็คงมี comment เช่นกัน

Prime Minister Prayut Chan-o-cha says former street protest leader Suthep Thaugsuban has the right to form a foundation but has warned his activities must abide by the law.

นายกรัฐมนตรีประยุทธ์จันทร์โอชากล่าวว่าการประท้วงอดีตผู้นำถนนสุเทพเทือกสุบรรณมีสิทธิที่จะเป็นรากฐาน แต่ได้เตือนกิจกรรมของเขาจะต้องปฏิบัติตามกฎหมาย

“has the right to form a foundation” แปลเป็น “มีสิทธิที่จะเป็นรากฐาน” แต่คุณสุเทพ เขาจะตั้งมูลนิธินะครับ

PATHUM THANI — A woman died after being hit by lightning while riding pillion in the rain with her four year-old nephew who was slightly injured on Sunday afternoon.

PATHUM THANI - ผู้หญิงที่เสียชีวิตหลังจากที่ถูกฟ้าผ่าขณะที่ขี่ซ้อนท้ายในสายฝนกับสี่หลานชายปีของเธอที่ได้รับบาดเจ็บเพียงเล็กน้อยในช่วงบ่ายวันอาทิตย์

“with her four year-old nephew” แปลเป็น “กับสี่หลานชายปีของเธอ”  -- การแปลผิดทำนองนี้คงจะแก้ยาก  เพราะการเรียงคำหลัก – คำขยาย ของไทยกับอังกฤษ ไม่เหมือนกัน

One 28-year-old fisherman from the northeastern province of Roi Et, known only as Taweewat, said he was approached by a job broker at Hua Lamphong train station. He was offered job sorting fish in Mahachai in Samut Sakhon.

หนึ่งชาวประมง 28 ปีจากจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือร้อยเอ็ดรู้เพียงว่า Taweewat กล่าวว่าเขาได้รับการทาบทามจากนายหน้างานที่สถานีรถไฟหัวลำโพง เขาได้เสนอปลาเรียงลำดับงานในมหาชัยจังหวัดสมุทรสาคร

“He was offered” แปลวา “เขาได้เสนอ” แต่มันคือ “เขาถูกเสนอ” และ “job sorting fish” แปลว่า “ปลาเรียงลำดับงาน” แต่ที่ถูกคือ “งานแยกปลา” คือแยกปลาที่มีขนาดต่างกันเป็นพวก ๆ แต่เรื่องนี้ตามหลักแกรมมาร์อังกฤษมันซับซ้อนนิดหน่อยครับ เพราะเกี่ยวข้องกับเรื่อง present participle ด้วย

The Finance Ministry will take charge of the formal debts which involve 1,488,125 farmers. It is expected to work with financial institutions and cooperatives in working out measures to help indebted farmers.

กระทรวงการคลังจะใช้ค่าใช้จ่ายของหนี้อย่างเป็นทางการที่เกี่ยวข้องกับเกษตรกร 1,488,125 โดยคาดว่าจะทำงานร่วมกับสถาบันการเงินและสหกรณ์ในการทำงานออกมาตรการเพื่อช่วยให้เกษตรกรเป็นหนี้บุญคุณ

“take charge of the formal debts” แปลว่า “ใช้ค่าใช้จ่ายของหนี้อย่างเป็นทางการ” – ถ้าผมเป็นรัฐบาลผมไม่ยอมให้แปลอย่างนี้  และ “to help indebted farmers.” แปลว่า “ช่วยให้เกษตรกรเป็นหนี้บุญคุณ” – ถ้าผมเป็นเกษตรกร ผมก็ไม่ยอมให้แปลอย่างนี้

"Most importantly, do not intercept in the middle of the bike procession or overtake from the side because it can trigger a collapse of all cyclists like what happened in the Tour de France,'' he said.

"สิ่งสำคัญที่สุดคือไม่ได้สกัดกั้นในช่วงกลางของขบวนจักรยานหรือแซงจากด้านข้างเพราะมันสามารถทำให้เกิดการล่มสลายของนักปั่นจักรยานทุกคนชอบสิ่งที่เกิดขึ้นในตูร์เดอฟรองซ์ '' เขากล่าวว่า

ประโยคนี้นายกฯ พูด - - “like” เป็น verb แปลว่า “ชอบ”, แต่เป็น adjective แปลว่า “คล้าย”  - แต่ Google Translate มันตีความหน้าที่ของคำ ๆ นี้ผิด

Monkol Sukcharenkana, vice president of the Thailand Fishery Association, said even with the new strict measures, the country's rank will not be improved. He pointed out that the EU does not trust the current government, which came to power in an undemocratic way.

Sukcharenkana มงคลรองประธานสมาคมประมงไทยกล่าวว่าแม้จะมีมาตรการที่เข้มงวดใหม่, อันดับของประเทศจะไม่ได้รับการปรับปรุงให้ดีขึ้น เขาชี้ให้เห็นว่าสหภาพยุโรปไม่ไว้วางใจรัฐบาลปัจจุบันซึ่งเข้ามามีอำนาจในทางประชาธิปไตย

อันนี้แปลผิดคำเดียว แต่ความหมายตรงกันข้ามเลยครับ เพราะแปล “which came to power in an undemocratic way.” ว่า “ซึ่งเข้ามามีอำนาจในทางประชาธิปไตย”

In its 417 years of existence, the Ayutthaya Kingdom was frequently plagued by internal fighting but this did not prevent its rise as a major power on mainland Southeast Asia. Ayutthaya's culture and traditions became the model for the next period in Thai history, the Bangkok-based Rattanakosin Kingdom of the Chakri dynasty.

ใน 417 ปีของการดำรงอยู่อาณาจักรอยุธยาเป็นโรคที่พบบ่อยโดยการต่อสู้ภายใน แต่คราวนี้ไม่ได้ป้องกันไม่ให้เพิ่มขึ้นในฐานะที่เป็นพลังสำคัญในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ วัฒนธรรมและประเพณีอยุธยากลายเป็นแบบจำลองสำหรับงวดต่อไปในประวัติศาสตร์ไทย, กรุงเทพฯราชอาณาจักรรัตนโกสินทร์แห่งราชวงศ์จักรี

ตั้งแต่ท่อนนี้ไปถึงสุดท้ายนำมาจาก Wikipedia 

“was frequently plagued” แปลได้ตลกมากว่า “เป็นโรคที่พบบ่อย”

In 1563 AD, 15 years after Suriyothai died, Prince Bayinnong ascended to the throne as the King of Hongsawadee, the heir of the King Tabengchaweti. He led his army past the Maelamao border taking over the northern cities on his way to the Kingdom of Ayodhya. Once King Bayinnong had control over Kampaenphet, Sukhothai, and Sawankhalok, he led his forces to the northern kingdom of Phitisanulok. King Bayinnong defeated Phitisanulok and took the eldest son of the King of Phitisanulok, Prince Ong Dam (or Prince Naresuan).

ใน 1563 AD, 15 ปีหลังจากการเสียชีวิตสุริโยทัย, ปรินซ์ Bayinnong ขึ้นครองบัลลังก์เป็นกษัตริย์แห่งหงทายาทของกษัตริย์ Tabengchaweti เขานำกองทัพของเขาที่ผ่านมาชายแดน Maelamao พาไปเมืองทางตอนเหนือในทางของเขาไปยังราชอาณาจักรอโยธยา เมื่อกษัตริย์ Bayinnong ควบคุมได้ Kampaenphet สุโขทัยและสวรรคโลกเขานำกองกำลังของอาณาจักรทางตอนเหนือของ Phitisanulok คิง Bayinnong แพ้ Phitisanulok และเอาลูกชายคนโตของพระมหากษัตริย์ของ Phitisanulok เจ้าชายองค์เขื่อน (หรือเจ้าชายนเรศวร)

“King Bayinnong defeated Phitisanulok” แปลว่า “คิง Bayinnong แพ้ Phitisanulok”  - นี่ก็แปลหน้ามือเป็นหลังมือเลย เพราะ defeat ไม่ได้แปลว่า “แพ้”  แต่แปลว่า “ทำให้แพ้” คือ “ชนะ”

“Prince Ong Dam” แปลว่า  “เจ้าชายองค์เขื่อน” นี่ก็น่าเห็นใจ Google Translate เพราะมันไม่รู้ว่า คำไหนเป็นหรือไม่เป็นคำเฉพาะ จึงแปล “Dam – ดำ” เป็น “เขื่อน”

After more than 400 years of power, in 1767, the Kingdom of Ayutthaya was brought down by invading Burmese armies, its capital burned, and the territory split. General Taksin (now known as King Taksin the Great) managed to reunite the Thai kingdom from his new capital of Thonburi and declared himself king in 1769. However, later due to stress and many factors, King Taksin went mad. General Chakri (later becoming Rama I) helped run the empire instead. The King Taksin ordained as a monk and ventured into the forest and never to be seen again. General Chakri succeeded him in 1782 as Rama I, the first king of the Chakri dynasty. In the same year he founded the new capital city across the Chao Phraya river in an area known as Rattanakosin Island.

หลังจากใช้เวลานานกว่า 400 ปีของการใช้พลังงานใน 1767 ของราชอาณาจักรอยุธยาถูกนำตัวลงจากการบุกรุกกองทัพพม่าทุนเผาและแยกดินแดน ทั่วไปตากสิน (ที่รู้จักกันในขณะนี้เป็นสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชมหาราช) มีการจัดการที่จะรวมตัวราชอาณาจักรไทยจากเมืองหลวงใหม่ของเขาธนบุรีและประกาศตัวเองเป็นกษัตริย์ในปี 1769 แต่ต่อมาเนื่องจากความเครียดและปัจจัยหลายสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชเป็นบ้าไป ทั่วไปจักรี (ต่อมากลายเป็นพระราม) ช่วยทำงานแทนอาณาจักรสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชบวชเป็นพระภิกษุสงฆ์และเข้าไปในป่าและไม่เคยที่จะเห็นอีกครั้ง ทั่วไปจักรีเขาประสบความสำเร็จใน 1782 เป็นพระรามที่กษัตริย์องค์แรกของราชวงศ์จักรี ในปีเดียวกันเขาก่อตั้งเมืองหลวงใหม่ข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาในบริเวณที่เรียกว่าเกาะรัตนโกสินทร์

“power” กลายเป็น “พลังงาน” ไม่ใช่ “อำนาจ”; “was brought down” – “ถูกนำตัวลง” แปลตรงตัวเด๊ะเลย  ; capital กลายเป็น ทุน ไม่ใช่ เมืองหลวง ; General Taksin – ทั่วไปตากสิน ไม่ใช่แม่ทัพ หรือนายพล ; General Chakri ก็เป็น ทั่วไปจักรี

ส่วนประโยคนี้ The King Taksin ordained as a monk and ventured into the forest and never to be seen again. คลิกดูที่มา– สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชบวชเป็นพระภิกษุสงฆ์และเข้าไปในป่าและไม่เคยที่จะเห็นอีกครั้ง  ... ประโยคนี้เป็นความรู้ใหม่สำหรับผมจริง ๆ  ไม่รู้ว่าใครเป็นคนเขียนบทความนี้ลง Wikipedia  เขาเอาข้อมูลมาจากไหน น่ารู้นะ

The Siamese revolution of 1932 was led by a group of young military officers and civil servants. The group held key figures, ministers who were of the royal blood as hostages while the king, Rama VII, was at the summer palace in Hua Hin. The coup, usually called 'The Revolution of 1932', transformed the Government of Thailand from an absolute to a constitutional monarchy.

การปฏิวัติสยาม 1932 นำโดยกลุ่มของนายทหารหนุ่มและข้าราชการจัดกลุ่มตัวเลขที่สำคัญรัฐมนตรีที่เป็นของกองเลือดเป็นตัวประกันขณะที่กษัตริย์พระรามปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นพระราชวังฤดูร้อนในหัวหินรัฐประหารมักจะเรียกว่า 'ปฏิวัติ 1932' เปลี่ยนรัฐบาลไทยจากที่แน่นอนที่จะระบอบรัฐธรรมนูญ

“The group held key figures,” แปลได้งงดีว่า “จัดกลุ่มตัวเลขที่สำคัญ” ; “ministers who were of the royal blood as hostages” แปลได้แปลกมากว่า “รัฐมนตรีที่เป็นของกองเลือดเป็นตัวประกัน” ;    “was at the summer palace”  แปลว่า “เป็นพระราชวังฤดูร้อน”

-เราทุกคนรู้ว่า is, am, are, was, were แปลว่า เป็น, อยู่, คือ แต่ต้องเห็นใจ Google Translate มันไม่รู้ว่า “เป็นพระราชวังฤดูร้อน” มันต่างกันเยอะกับ “อยู่ที่พระราชวังฤดูร้อน”

++

Google
Search WWW Search Blog e4thai Search www.e4thai.com